Миллий термамизга қандай ўйин чизгиси маъқул?

Кўп эшитганман: «Сречко Катанец келишидан олдин ҳам миллий жамоамиз «кичик» рақибларни енгиб юрган, ҳатто каттароқ ҳисобларда. Унинг даврида эса ҳисоблар кичикроқ бўлиб қолди». Ёки яна бир машҳур иддао: «Катанец 5 нафар ҳимоячи билан ўйнайди, қўрқоқ футбол, ҳужум йўқ». Кимнидир ёнини олиш ёки танқид қилиш ниятим йўқ, шунчаки, холис рақамлар воситасида 5 нафар ҳимоячи билан ўйнаш нималарни ўзгартирганини кўрсатмоқчиман.

Бунда кичик математик моделлаштиришдан фойдаландим. Хулоса тўғрироқ чиқиши учун эса фақат расмий ўйинлар олинди. Хуллас, Сречко Катанец қўл остида ва ундан олдин ўтказилган тенг миқдордаги расмий ўйинлар ҳисобга киритилди. Демак, миллий жамоамиз Катанец бошқарувида жами 24та расмий ўйинда майдонга тушди. Шундан 7таси кучли жамоа­лар, қолган 17таси эса нисбатан кучсиз рақибларга қарши кечди. «Кучли» ва «кучсиз» таснифига тўхталсак, ўйин вақти ФИФА рейтингида биздан тепада бўлган рақиблар биринчи тоифага, рўйхатда жамоамиздан пастда турганлар эса иккинчисига киритилди. Энди статистик маълумотларни келтирамиз:

Катанец даври (2021-2025 йиллар)

Кучли жамоаларга қарши (7та ўйин)

 1та ғалаба

 5та дуранг

 1та мағлубият

Кучсиз жамоаларга қарши (17та ўйин)

 16та ғалаба

 1та дуранг

Бу орада ягона мағлубият Қатар термасига қарши кечган ЖЧ-2026 саралашида қайд этилди (2:3). Қолган ўйинларда барқарорлик кузатилди, жумладан, «кичик» рақиблар билан баҳсларда кутилмаган мағлубиятлар умуман учрамади.

Хўш, Катанец келишидан олдинги 24та расмий ўйин натижалари қандай? 2017-2021 йиллар оралиғига тўғри келган шунча учрашувда жамоамиз 9 марта кучли рақибларга дуч келган, қолгани «кучсиз» гуруҳидаги термаларга қарши кечган.

Катанецдан олдинги давр (2017-2021 йиллар)

Кучли жамоаларга қарши (9та ўйин)

 1та ғалаба

 2та дуранг

 6та мағлубият

Кучсиз жамоаларга қарши (15та ўйин)

 12та ғалаба

 3та мағлубият

Айтиш керак, Сурия ва Фаластин термаларига қарши баҳслардаги кутилмаган мағлубиятлар айни шу даврда қайд этилган. Қисқаси, олдин «кичик» жамоаларни катта ҳисобларда енгардик, лекин барқарорлик йўқ эди. Яъни баъзида «кучсиз» рақиблардан ногаҳоний «тарсаки» қабул қилинган. Шунинг баробарида кучли жамоаларга қарши ўйинларда кўп ютқазганмиз. Катанец келганидан сўнг, янги тизимда рейтинг бўйича ўзимиздан паст­даги рақибларни нисбатан кичикроқ ҳисобларда енгганимиз рост, лекин муҳими, натижа масаласида барқарорлик юзага чиқди. Қолаверса, «кичик» жамоалар билан ўйин­лар «сов­ға»лардан холи бўлди. Бунга қўшимча тарзда кучли жамоаларга қарши ўйинларда мағлубиятлар ўрнига дуранглар кўпайди. 

Энди савол очиқ: 5 нафар ҳимоячи билан ўйнашда давом этганимиз маъқулми ёки тўрт ҳимоячи тизимига қайтамиз? Саволни бош­қачароқ қўйиш ҳам мумкин: бизга доминант­лик остида ўтадиган, «кичик» жамоаларни катта ҳисобларда ютиш имкониятини берадиган, аммо кучли рақиблар «тузоғига илиниш эҳтимоли баланд» ўйин тизими керакми ёки барқарор, йирик ҳисоб бўлмасада, кучлилардан ҳам очко олишни таъминлайдиган чизма маъқул? Буни мураббийлар штаби ҳал қилади, албатта. Менга эса тарихан қандай ҳимоя­ланганимиздан кўра, натижага таянган ҳолда, ўйин қуришимиз маъқулроқдек кўриняпти. 

SamvelKarlenovich