Олег Романцев: «Роналдуни «кўмиш»га шошилманг!»

 Тажрибали мутахассис ва «СЭ» нашри сайти обуначилари ўртасидаги мулоқотда ЖЧ-2002 якуни ва шу каби қизиқарли мавзулар юзасидан гап борди.

- Олег Иванович, ЖЧ финалида қайси томонга мухлислик қилдингиз? Сизга қайси мураббий услуби яқинроқ - Скалониникими ёки Дешамники?

- Ишончим комил, Қатар мундиали финали тарихдан алоҳида жой олди. Унда мутлақо тенг кучли даъвогарлар тўқнаш келишди. Агар Франция термаси ғалаба қозонганида, ҳеч ким жамоа бунга лойиқ эмасмаслигини айтолмасди. Зеро, Дешам ихтиёрида ажойиб ижрочилар кўпроқ эди: Жиру, Гризманн, Мбаппе... Аммо Аргентина термасида Месси бор - бу бошқа барча омиллардан устун! Яширмайман, айнан Леога мухлислик қилдим, асосан ажойиб футболчининг фаолиятида кемтиклик қолмаслиги учун. Муҳими, миллионлаб одамлар космик даражага тортадиган футбол томоша қилишди. Аргентина термаси мазмунан бой ва оқилона ўйин кўрсатди - ҳис-туйғулар жиҳатидан оловли услуб. Менга шуниси яқинроқ.

- Аргентиналиклар биринчи бўлимда тўлиқ ташаббусга эришишди. Францияликлар атайин иккинчи рақам остида ўйнашдими?

- Дешамнинг ҳимоявий услуб танлаганига ишонмайман. Бундай таркиб билан ҳар қандай рақиб олдига ўз шартингизни қўйишингиз мумкин. Фақат аргентиналиклар тўп назорати ва майдоннинг барча қисмларига тўғри жойлашиш эвазига ўз ҳукмларини ўтказишди. Натижада Франция термаси хатоларга йўл қўйди.

- Франция термаси иккинчи бўлимда ўйин боришини мутлақо ўзгартириб юборди. Бу биргина Мбаппе хизматими?

- Моҳиятан шундай. Килиан нега учрашувнинг биринчи қисмида пассив ҳаракатланди - буни билмайман. Муҳими, у танаффусдан сўнг худди довул каби йўлидаги бор нарсаларни супуриб ташлади. Ўйлашимча, аргентиналиклар ҳаракатига чарчоқ ҳам таъсир кўрсатди. Қолаверса, ҳисобда олдинга чиқиб олган жамоа беихтиёр устунликни сақлаб қолиш учун ўйнайди. Орада Льорис ҳам жамоасини қутқариб қолиб, ўз шерикларига қўшимча куч бағишлади.

- Энди Мессини Марадона билан тенглаштириш мумкинми?

- Месси аллақачон буюк футболчилар қаторига қўшилган ҳамда Пеле ва Марадонадан кейинги ўринга чиққан. Албатта, у Аргентина термаси ўзагидир. Лекин чемпионликни фақат Леога боғлаш но­ўрин. Марадона темир характери, кийиниш хонасининг чин етакчиси сифатида ҳам ажралиб турарди. Ўтган асрнинг 80-йиллари Аргентина термасига қарши ўйнаганимизда, Диего эндигина ёшлар ўртасидаги ЖЧда ғолиб чиққан ўспирин йигитча эди. Шунда ҳам етакчилик фазилатларини кўрсата олганди. Менимча, шу жиҳатда Месси ундан пастда, барибир. 

- Месси кетгач, жаҳон футболида бош юлдуз мақоми Мбаппе қўлига ўтадими?

- Унда бунинг учун ҳаммаси мужассам: ажойиб старт тезлиги, техника, гол уриш инс­тинкти ва аниқ зарба. Килианнинг финалдаги иккинчи голини эсланг! У 24 ёшда - ҳаммаси энди бошланмоқда!

- Роналдунинг Португалия термаси захирасида ўтириши Станислав Черчесов учун ЖЧнинг асосий сюрпризларидан бири бўлибди. Бу ҳолат сизни ҳам ажаблантирдими? Мураббийлик даврида етакчи футболчини бирор марта дебютант билан алмаштирганмисиз?

— Бундай тажрибага қўл урмасдим. Ахир Роналду ақл бовар қилмас инстинкти билан ҳар қандай ўйин тақдирини ёлғиз ўзи ҳал қилишга қодир футболчилар тоифасидан. Шу маънода Криштиану худди Месси ва Марадона каби дахлсиз гуруҳга мансуб. Футболда бундай юлдузлар учун ёзилмаган қонунлар бор - уларга ҳурмат билан қараш керак. Жумладан, агар соғлом бўлишса, таркибдан жой олишлари шарт. Сантуш эса шу қоидадан четга чиқди. Ҳа, унинг қарори Швейцария термасига қарши ўйинда иш берди, бироқ ке­йин-чи? Эҳтимол, мураббий Роналду билан биз билмаган шахсий келишмовчиликлар туфайли шундай қадам ташлагандир...

- Бразилия термаси хорватлар билан баҳсда ўз ўйинидан чекингани туфайли омадсизликка учрагани хусусидаги хулоса тўғрими?

- Қадим шарқ ҳикматини қандай эсламаслик мумкин? «Улар айёрликдан чарчамайдилар, бундан ўлишади!» Бразилияликлар турнирни ёрқин ва ишончли ғалаба билан бошлашди, кейин Швейцария термасини ҳам енгишди ва бирдан камерунликларга қарши баҳсда ғалати ёндашув кузатилди. Жиддий қўнғироқ! Ришарлисон гўзал голлари, рақс тушиши, Ж.Корея термасининг осонгина маҳв этилгани Неймар ва унинг шериклари бошини айлантирди, чоғи. Қолаверса, ЖЧ кубогини олдиндан Тите жамоасига бериб қўйишгани ҳам акс таъсир қилди. 

- Камтарона таркибга эга Марокаш жамоасининг 4-ўринга жойлашганини бутун Африка футболи тараққиёти билан изоҳлаш мумкинми?

- Марокашликлар камтарона таркибга эга эканликларини ким айтди? Қаранг, жамоа футболчилари «ПСЖ», «Вест Хэм», «Бавария», «Фиорентина», «Марсель», «Челси», «Севилья» ва «Сампдория» каби клубларда ўйнашади. Қолаверса, Марокаш термаси вакиллари ўз клубларида сўнгги ўринларда ҳам эмаслар. Ҳакимининг трансфер баҳоси - 65 миллион евро! Ўйлайманки, «Севилья» ҳужумчиси ал Носирининг нархи ҳам кескин ошади. 1977 йили «Спартак» Марокашга мамлакат миллий жамоаси билан ўйнаш учун борганини яхши эслайман. Ўшанда «спартакчилар» Гаврилов, Павленко ва Бульгаков голлари эвазига 4:0 ҳисобида ғалаба қозонишганди. Энди Марокаш термаси кучли ва замонавий таркибга эга, ҳақиқий жангчи характерига эга йигитлари кўп. Кўриниб турибди, марокашликлар ўзлари эмас,  жамоаларини кўпроқ яхши кўришади. Германия футболи бундан сабоқ чиқариши керак.

- Станислав Черчесов яна Роналду ўйинидаги пасайишни унинг асосий эътиборни жамоавий натижалардан кўра, шахсий ютуқларга қаратгани билан изоҳлади. Бунга қўшиласизмиз?

- Қисман. Лекин шуҳратпарастлик ва энг зўр бўлишга интилиш - футболчининг энг ёмон феъл-атвори эмас. Зеро, бу унга юқори даражага чиқишида ёрдам беради. Ишонаманки, Қатар-2022 буюк Роналдунинг қуёши ботиши эмас. Унинг кўз ёшларига заифлик намунаси сифатида қараш нотўғри, бу ўзидан ғазабланиш ҳиссидир. Роналду ҳам инсон. Уни «кўмиш»га асло шошилманг. Шубҳам йўқ, Криштиану ҳали жаҳон юлдузига мос даражада ўйнай олади.

- Ҳозир Россияда Вячеслав Колосков «ботқоқлик» ва «бир томонлама йўл» сифатида баҳолаётган Осиё футболига ўтиш масаласи қизғин муҳокама қилинмоқда. Сизнинг позициянгиз қандай?

- Менимча, Вячеслав Иванович бироз ҳаяжондан «бот­қоқ» иборасини ишлатган. Тан олиш керак, Осиё - бутунлай бошқача футбол олами. ОФК оиласига қўшилиш нафақат орқага қадам, балки боши берк кўчага кириш бўлиши ҳам мумкин. Лекин футболимиз юксалиши учун терма жамоага ҳам, клубларга ҳам ҳалқаро турнирлар, ўйинлар керак. Аммо ОФКда ўйнаш олдинга силжишни англатмайди. Қисқаси, мен ҳам Осиё футболига юзланишга мутлақо қаршиман, қолаверса, ФИФА ҳам бунга рухсат бермаса керак.

МУҲАММАДХОН тайёрлади