Муҳаммад Қуддус: «Ҳикоямни ёзишда давом этсам, бас»

 Мана, африкалик ҳужумчи яқинда «Аякс»дан АПЛ клуби - «Вест Хэм»га ўтди. «Болғачилар» сафида 14-рақамли футболкани олган Қуддус Лондон дружинаси расмий сайтига берган илк интервьюсидаёқ алоҳида таъкидлади: «Болалигимда айнан АПЛда ўйнаш орзусида қаттиқ шуғулланганман. Шу кунгача катта йўлни босиб ортдим, озми-кўп тажриба орттирдим. Ўйлайманки, ўзига яраша ўйин услубига эгаман. Нега айнан «Вест Хэм»ни танладим? Бу бевосита шахсий амбицияларимга боғлиқ».

- Олдин асо-сан марказий ҳужумчи роли билан чекланардим, яъни жарима майдони ичида кўпроқ ҳаракатланардим. «Аякс»да эса марказий ҳужумчи учун позиция танлаш нақадар муҳимлигини теран англадим ва бунинг устида кўп ишладим.

- «Вест Хэм Юнайтед»га хуш келибсан, бу ерда бўлиш қандай экан?

- Раҳмат. Болалигимдан топ-лига, хусусан, АПЛда ўйнашни ўйлардим. Шу мақсад сари ҳар куни олға интилдим ва мана, бугун ниҳоят, «Вест Хэм» оиласидаман. Шу билан ҳаммаси якунига етгани йўқ, албатта: ўз ҳикоямни ёзиш учун олға қадам босишда давом этишим керак.

- Фаолиятингни Аккранинг «Стронг Товер» клубида бошлагансан. Умуман, футбол бўйлаб саёҳатдан кўнглинг тўляптими?

- Ганада ҳар бир ҳудуднинг ўз лигаси бор, лекин еврофутбол бошқа даража, албатта. «Стронг Товер» - мен туғилиб-улғайган шаҳар клуби. Айтишим керак, у маҳаллий лиганинг энг катта ва кучли жамоаларидан бири эди. Умуман, футбол саёҳатини мактабда бошладим, кейин «Стронг Товер» сафига қабул қилиндим ва айни ўша пайт профессионал фаолиятга қаратилган машғулотлар анча жиддийлашди. Ўшанда 10 ёшли болакай эдим.

- Ганалик футболчиларни бутун дунёда учратиш мумкин. Шундай экан, мамлакатингда иқтидорли ёшларни излаётган скаутларнинг катта гуруҳи иш олиб борса керак...

- Чамамда 18 ёшда кучли эътибор марказига тушдим, менга катта қизиқиш билан қарай бошлашди. Бинобарин, африкалик футболчи 18 ёшга тўлмасидан олдин Европада ўйнай олмайди. Аслида 17 ёшдан жамоа билан халқаро турнирларда қатнашиш учун Европа бўйлаб кўплаб сафарларга чиқа бошлагандик, шундай экан, қизиқиш олдиндан йўқ эмасди.

- 18 ёшда Гана футболи билан мустаҳкам алоқа ўрнатган Даниянинг «Нордшеланн» клуби сафига қўшилдинг. Бундай ёшда яхшигина лигада ўсиш учун катта қадам...

- Ҳа, айниқса, африкалик футболчи учун яхши қадам. Бирдан юқорироқ даражага интилганим ҳам йўқ, чунки еврофутболга мослашиш ва нозик жиҳатларни ўрганиш учун вақт талаб этиларди. Африка футболи билан таққослаганда, Европада ўйнаш жуда фойдали тажриба бўлди. Хуллас, Данияда 2 мавсум чиниққач, кейинги қадамни ташладим - «Аякс»!

- «Аякс»да кучли мутахассислар қўл остида шуғулландинг. Улардан айнан нималарни ўзлаштирдинг?

- Амстердамга борганимда, клубда Эрик тен Хаг ва Михаэль Райцигер бирга ишлаётгандилар. Шахсий натижалардан кўра, ишлаш ва такомиллашиш ҳақида кўпроқ ўйладим. Чунончи, ёш футболчи учун тезкор натижалар эмас, балки барқарор ривожланиш муҳимроқ. Яхши томони, «Аякс» айнан менга маъ­қул услубда ўйнади. Дейлик, клубда ўйиннинг техник ва тактик элементларига кўпроқ эътибор қаратилади. Хуллас, Нидерландияда беқиёс тажриба тўпладим.

- Ўйин услубинг билан танишмаган мухлисларга ўзингни қандай тавсифлайсан?

- Одатда мухлислар қалбига қувонч олиб киришни хуш кўраман, ҳар ҳолда, футболнинг асосий моҳияти ҳам шу. Оддий айтганда, майдонда чиройли ҳаракатларни кўпроқ амалга оширишни истайман. Шунингдек, етакчилик қобилиятим чакки бўлмаса керак, яна жисмоний куч ва самарадорлик борасида ҳам нолимайман. Лондонда фақат жамоага ёрдам бериш учун қўлдан келганича ҳаракат қиламан, албатта. Мухлислар эса ҳайқириш, голларни нишонлаш ва ўйин-кулгига тайёр туришлари керак!

- Кўпинча ўйин давомида майдоннинг энг керакли нуқтасида пайдо бўласан. Бу фазилат «Аякс»даги тизимли машғулотлар самарасими?

- Шундай. Амстердамда майдон бўйлаб қандай ҳаракатланишни ўргандим, бу борада тўғри қарор чиқариш муҳимлигини тушундим. Олдин асосан марказий ҳужумчи роли билан чекланардим, яъни жарима майдони ичида кўпроқ ҳаракатланардим. «Аякс»да эса марказий ҳужумчи учун позиция танлаш нақадар муҳимлигини теран англадим ва бунинг устида кўп ишладим.

- «Вест Хэм» техник директори Тим Стайдтен Амс­тердамдаги учрашувда клуб лойиҳаси ҳақида нималар дедики, бу ерга келишга рози бўлдинг?

- У «Вест Хэм» лойиҳасини атрофлича тушунтирди. Англадимки, барчаси клубни имкон қадар юқорига кўтаришга қаратилган. Стайдтен шунинг баробарида жамоа футболга иштиёқи баланд ёш истеъдодларга эҳтиёж сезаётганини айтди. Қисқаси, барчаси футболчи сифатида шахсий амбиция ва мақсадларимга мос келди. Қайтараман, асосийси - АПЛда ўйнаш хоҳиши. Лекин шу билан бирга менга янада ривожланиш имкониятини бера оладиган клуб сафига ўтишни ўйладим. Оддий айтганда, «Вест Хэм» лойиҳа жуда ёқди.

- Якуний қарорни оиланг билан маслаҳатлашган ҳолда қабул қилдингми ёки...?

- Ҳа, яқинларим ҳар доим мени 100 фоиз қўллаб-қувватлашади, керакли маслаҳатлар билан олға ундашади. Албатта, футболда ҳаммаси ўзимга боғлиқ, ахир майдонга яқинларимсиз тушаман. Шундай экан, қандай ўйнашни ўзим ҳал қилишим керак. Бунда кўпинча ички туйғуга қулоқ соламан. Хуллас, майдонда кўпинча ички инстинкка таянаман, унинг ташқарисида эса яқинларим фикрларини ҳам инобатга оламан.

- Қарор қабул қилишга қадар «Вест Хэм»га айнан «Аякс»дан келган Эдсон Альварес билан гаплашдингми?

- Ҳа, унинг таърифидан ке­йин таклифдан бош тортишим мумкин эмасди. У ўз тажрибаси ва клуб ҳақида тўлиқ гапириб берди ва мени ёнига чорлади. Ҳозир бу ерда эканлигимдан бағоят хурсандман!

- Тони Йебоа, ака-ука Айю­лар... Ганаликлар АПЛда яхшигина из қолдиришган. Уларга давомчи бўла оласанми?

- Микаэль Эссьен, Асамоа Гьян, Салли Мунтари, Жон Менса, ака-ука Айюлар... Бу рўйхатни яна давом эттириш мумкин. Ҳа, ганаликлар АПЛда ўз сўзларини айта олишган. Лига ва Гана ўртасида катта анъаналар борлиги ҳам менга қўшимча куч бағишлаши керак.

- ЖЧ-2022да қатнашдинг, 2та гол ҳам урдинг. Бу сен учун Гана термасидаги энг ёрқин лаҳзаларми?

- Ҳа, ҳозирча. Тушунарлики, ЖЧ терма жамоа учун энг катта босқич ҳисобланади. Табиийки, жаҳон саҳнасидаги чиқиш фаолиятимнинг энг муҳим воқелигига айланди.

- АПЛда янги клубингни ўта муҳим ўйинлар кутмоқда: уйда «Манчестер Сити» ва меҳмонда «Ливерпуль» билан. 

- Булар мен учун бироз каттароқ жамоалар, лекин футболчи сифатида ҳар бир ўйинга ўзгармас менталитет билан ёндашаман. Шундай экан, учрашувларни тоифаларга бўлмайман ва уларни бирдек интиқлик билан кутаман...

- Албатта, футболда ҳаммаси ўзимга боғлиқ, ахир майдонга яқинларимсиз тушаман. Шундай экан, қандай ўйнашни ўзим ҳал қилишим керак. Бунда кўпинча ички туй­ғуга қулоқ соламан. Хуллас, майдонда кўпинча ички инстинкка таянаман, унинг ташқарисида эса яқинларим фикрларини ҳам инобатга оламан.

М.ПЎЛАТОВ тайёрлади