Ўзбекистон миллий жамоасининг ўз тарихида илк марта жаҳон чемпионати финал раундига йўл олгани яқин хориж мамлакатларида ҳам спорт жамоатчилигини асло бефарқ қолдиргани йўқ. Дейлик, россиялик бир қатор таниқли мутахассислар футболимизнинг ушбу муваффақиятини алоҳида эътироф этишмоқда. Жумладан, Россия футболидаги илғор журналистлардан бири Игорь Рабинер «Телеграм» тармоғидаги rabinerigor каналида мамлакатимизга қутлов йўллади алоҳида мақола шаклида.
- 2022 йили Ўзбекистонга сафарим чоғи менга қандай мурожаат қилишганини ҳеч қачон унутмайман. «Игорь ака» - бу ҳурмат белгиси. Ушбу ибора тез талаффуз қилинса, «Игрока» («ўйинчи») каби эшитилади. Менга жуда ёқди! Ўша саёҳатни энтикиш билан эслайман. Бугун эса ўз ҳаётларининг энг бахтли кунларини ўтказаётган дўстларим - яқинларим учун бағоят хурсандман.
Вақтида «Футбольний курьер» газетасида бирга фаолият юритган, кейин эса халқаро футбол функционери сифатида катта мартабага эришган, Қатарда бўлиб ўтган ЖЧ ташкилий қўмитасида ишлаган, энди АҚШ мезбонлигидаги клублар мундиалига борган Алишер Никимбаев учун хурсандман. Ўзбекистонга хизмат сафарим давомида барча имкони бор интервьюларни ташкиллашда ёрдам берган унинг ўғли Равшан учун хурсандман. Мени эрталаб соат 3да аэропортда кутиб олган Равшан туфайли умуман ташвиш билмадим, сариёқ устидаги пишлоқ каби айландим, азиз меҳмон бўлдим.
Ўзбекистонда меҳмон - бу муқаддас тушунча. Меҳмонга ҳар жойда мислсиз даражада яхши муносабат кўрсатишади. Фақат ўша ерда турмуш ўртоғим билан маршрут охирида такси ҳайдовчисидан «Йўқ, сиздан пул олмайман!» сўзини эшитдик. «Қанақасига, нега?!!» Жавоб таъсирсан: «Сизлар - бизнинг меҳмонларимизсиз!» Ўша такси ҳайдовчиси учун ҳам хурсандман. Умид қиламанки, у соғлом-саломат ва бугун жуда бахтиёр. Меҳмондорчилик масаласига келсак, бир қизиқ одат борлигини билдим: Ўзбекистонда пиёлага тўлдириб чой қуйилмайди. Бу мезбон сизни бошқа кўришни хоҳламаслигини англатади. Хуллас, меҳмонга оз-оз чой қуйиб беришади суҳбат узоқроқ ва эркин давом этиши учун. Шарқнинг донишманд одами қаерга ҳам шошарди?
Қанчадан-қанча чойхўрлик ва суҳбатлар... Қанчадан-қанча ажойиб инсонлар бизга мамлакатни бутун гўзаллиги билан кўрсатишни хоҳлашди. Масалан, мен мактаб давридан буён кўришни орзу қилган, аммо 35 йил кутишимга тўғри келган ҳаётимдаги энг гўзал шаҳарлардан бири - тасаввурга сиғмас Самарқандни...
...Игорь Шквирин ва «ўзбек Марадона»си Миржалол Қосимов - ўтган асрнинг 80-90-йиллари афсоналари, Владикавказда порлашган ва собиқ иттифоқ парчаланганидан кейин ўзбек футболининг бошланғич 10 йиллигида етакчиликни қўлга олишган, Осиё ўйинлари-94даги ғалабанинг асосий «фигура»лари учун хурсандман. 2022 йили Тошкентга борганимда, ҳар иккиси билан учрашдим. Қосимов билан интервьюни ёзиб олдик, кейин у эрталабки никоҳ ошига таклиф қилди. Башанг кийинган чамаси 300 киши, келин томондан таклиф этилган (фақат эркаклар!)ларни ўз ичига олган улкан зал, ўнлаб официантлар қўлма-қўл олиб келадиган ва меҳмонларнинг энг кичигига узатиладиган асосий ўзбекча таом... Бу манзара иштаҳани беихтиёр очиб юборади. Лагандаги сўнгги дона гуруч еб бўлмагунича, стол атрофидан ҳеч ким қўзғалмайди. Ўзбекистонда паловнинг неча тури борлигини ҳозир аниқ эслолмайман. Лекин 20 хилдан ортиқ эканлиги тайин. Барчаси яхши, лекин менга тўй оши кўпроқ ёқди. Айтганча, Шквирин билан 1992 йилдаёқ кўришгандим. Ўшанда бўлажак журналист сифатида «СЭ» учун биринчи мақоламни ёзганман. Орадан 30 йил ўтиб, адашимнинг уйига борганимда, сарғайиб кетган ўша газетадаги дастхатини кўрсатиш имкониятини қўлдан чиқармадим. Биз ошхонада ўтириб, ҳаёт ҳақида самимий суҳбатлашдик.
Равшан Эрматов учун хурсандман - ноёб ҳакам, менимча, ҳамон жаҳон чемпионати финал босқичида бошқарган ўйинлар сони бўйича рекордчи. Эрматов Қатарда 5-мундиалини қарши олиши мумкин эди, лекин ҳукуматнинг энг юқори табақасидан таклиф олди ва уни рад этолмасди - футбол федерацияси вице-президенти, моҳиятан оператив раҳбари бўлиш. Эрматовдан илк марта Бразилиядаги жаҳон чемпионатидан сўнг, 2014 йили «СЭ»га қайтганимдан кейин интервью олгандим. Бу ҳам бир тақдир.
Элдор Шомуродов учун хурсандман. У билан Фарғона водийсидаги Наманган шаҳрида бўлиб ўтган Ўзбекистон ва Қирғизистон терма жамоалари ўртасидаги ўйиннинг эртасига суҳбатлашгандим. Уруш йиллари бувим ва кичик ўғли - бўлажак буюк шоир, қўшиқ ёзувчиси Игорь Шаферанни айнан водий томонларга эвакуация қилишган. Игорь ўша ерда мактабга борган. Элдорга қайтсак, ўзбек футболчиларига Европа томон ойна очган камтарин йигит. Ўзбекистоннинг афғон билан чегарадош чекка ҳудудида туғилган ҳужумчи меҳнатсеварлиги ва юксак интизоми билан Италияда ҳурмат топди, «А» серияга йўл олишига қадар эса Россияда меҳр қозонганди. Конференциялар лигаси ғолиби ва Ўзбекистон терма жамоасининг тарихдаги энг яхши тўпурари. Яна жаҳон чемпионатига бориш ҳуқуқи йўлида машаққат билан ишлаган футболчи!
Герман Ткаченконинг ёрдамчиси, асли ўзбекистонлик агент Қаҳҳор Мўминов учун хурсандман. У билан Тошкентдан Фарғона водийсига довон орқали катта ҳаяжон билан (Қаҳҳорнинг табиати шундай) агентлик мижози Шомуродов олдига боргандик. Йўл-йўлакай қуёш нури остида ҳаммасини муҳокама қилганмиз, кейин Қаҳҳор ва унинг ажойиб отаси билан кечки овқатда бўлганмиз.
Марказий Осиёдаги энг йирик спорт сайти эгаси ва ҳозирда ўзбекистонлик энг қимматбаҳо футболчи - «Манчестер Сити» ҳимоячиси Абдуқодир Хусановнинг агенти Ғайрат Хасбиуллин учун хурсандман. Ғайрат билан ҳам 2022 йилги саёҳатим чоғи танишдик ва дарҳол битта тилда гаплашишимизни англадик. Қатарда бўлиб ўтган жаҳон чемпионатида, жумладан, Бора Милутиновичнинг Дохадаги квартирасида ота-ўғил Никимбаевлар ёрдами билан бирга интервью олганимизда ҳам бунга яна бир бора амин бўлдик.
Мен ҳозирча шахсан танимайдиган ёш футболчилар - Ҳусанов ва ЦСКАдаги митти ижодкор Аббос Файзуллаев учун хурсандман. Умид қиламанки, Худо уларга фаолиятининг дастлабки босқичида жаҳон чемпионатида қатнашиш бахтини беради. Бу эса ҳар иккиси учун яна бир туртки бўлади.
Тўлаган Исоқов ва Дмитрий Ан учун хурсандман. Улар билан 2022 йили авиаҳалокатга учраган «Пахтакор-79» ҳақида дилдан суҳбатлашгандим. Исоқов ўша жамоанинг тажрибали аъзоси бўлиб, унга фожиа вақтида омад кулиб боққан. Яъни Москва «Динамо»си вакили «Автоген» - Александр Новиков туфайли оғир жароҳатлангани сабаб сафардан қолган. Орадан 6 ой ўтгач, «оқ-кўклар» шоша-пиша Олий лиганинг барча жамоаларидан 1-2 киши йиғилиши натижасида қайта тикланган янги «Пахтакор»га қарши жавоб ўйини учун Тошкентга боришганида, Тўлаганнинг отаси ўғлига Новиковни уйига таклиф қилишини айтади. У шу тариқа ўғлининг омон қолишига сабабчи бўлган футболчига ўзбек тўнини кийдиради. Дмитрий - ўша жамоа сардори, собиқ иттифоқ терма жамоаси футболчиси Михаил Аннинг ўғли. У ҳам Исоқов каби жароҳатланган ва машъум сафарга чиқмаслиги керак эди. Аммо катта Ан бунгача кетма-кет 3та ўйинда ғалаба қозонган дўстларини қўллаб-қувватлаш учун улар билан бирга бўлишни хоҳлайди... Михаил Аннинг ўғли ўшанда ёш болакай бўлган, энди унинг ўзи болалар мураббийи. Дмитрийни отаси билан дўст бўлган Қурбон Бердиев ва кўплаб футбол кишилари ҳамиша илиқ қарши олишади. 3 йил олдин Тошкентда футбол тарихидаги энг даҳшатли фожиалардан бирида ҳаётдан кўз юмганлар хотираси учун ўрнатилган ёдгорликка гул қўйгандим. Ўзбекистонда шундай муносабат борки, Шимолий Америкага учишдан олдин миллий жамоа тўлиқ таркибда ёдгорликни зиёрат қилишига асло шубҳаланмайман. Ишончим комил, мамлакат футболи тарихидаги илк жаҳон чемпионати ҳам ўша «Пахтакор» хотирасига бағишланади...
